Artan enflasyonla yurt içinde yükselen ev fiyatları yurt dışındaki artışı kat be kat aşarken son aylarda yükselişinde frene basmak zorunda kaldı. Ev alarak yatırım yapan kişilerin, yurt içindeki fiyatlar ve kira sınırlaması nedeniyle yurt dışına yönelmesi dikkat çekerken, hangi ülkeler öne çıkıyor, gelin birlikte bakalım.
Türkiye’de ev fiyatlarının artmasıyla gayrimenkul yatırımlarından parası olan vatandaşların rotası yurt dışı oldu.
Merkez Bankası verilerinde, yurt dışı gayrimenkul yatırım miktarı 2023 yılında yüzde 173 oranında bir artmıştı.
Bazı ülkelerin, altın vize ya da oturum izni gibi uygulamaları nedeniyle de tercih edilen yurt dışında ev alma trendinde, sektör hareketli olurken, konutta yurt dışı yatırım talebi neden artıyor ve hangi ülkeler yatırımcının odağında yer alıyor?
Avrupa’da Portekiz, Yunanistan, İspanya ve Malta gibi ülkelerin 5-10 yıl süreli “Golden Visa” programıyla oturum izni vermesi, bu ülkelerde ev alımlarında etkili oluyor.
Ekonomist’in aktardığına göre, gayrimenkul alımıyla oturum izni sonrası vatandaşlık için de başvuru yapılabiliyor.
Yatırımla Golden Visa veren ülkelere 2019’da Dubai de katılırken, ABD de 800 bin dolar yatırıma, yatırımcı vizesi ve Green Card sunuyor.
Suudi Arabistan, gayrimenkul yatırımına süresiz yaşam programı başlatırken, Macaristan da bu yıl en az 250 bin euroya Golden Visa programı başlatacak.
Türkiye’de de yabancılara yatırımla oturum ve vatandaşlık programı uygulanırken, Antigua, Dominica, Grenada, St. Kiss and Nevis, St. Lucia, Avusturya, Malta, Vanuatu da bu programları uygulayan ülkeler içinde yer alıyor.
Türkiye’den de yurt dışında gayrimenkul yatırımları hızlanırken, Mars International CEO’su Hakan Bucak, yerli yatırımcıların ilgisinin de hızla arttığını belirtti.
Bucak, Merkez Bankası’nın 2023 Ödemeler Dengesi İstatistiklerinde, Türk vatandaşlarının yurtdışındaki gayrimenkul yatırımlarındaki artışın görüldüğünü belirtirken, 2022’de 701 milyon dolar olan yatırımın, 2023’te 2 milyar 86 milyon dolara çıkarak yüzde 173 oranında arttığını vurguladı.
Türkiye’de konut satışları TÜİK verilerin göre, 2023’te son 10 yılın en düşük seviyesine gerilerken, yabancılara konut satışları da son 1 yılda yüzde 48,1 oranında azaldı.
Türk vatandaşları ise yurt dışından konut almaya başladı. Hem daha iyi getiri, hem de vize programları etkili oldu.
Türkiye’den gayrimenkul için en çok gidilen ülkeler arasında İngiltere, Portekiz, Yunanistan, İspanya, ABD ve BAE öne çıkıyor.
Türk vatandaşlarının bu ülkelere yönelmelerinde ana etkenin kira olduğunu vurgulayan Bucak, ardından da “döviz odaklı yatırım” olduğunu belirtti.
Daha ‘stabil’ ekonomilere yatırım yapma isteği olduğu görülürken, yurt dışında da yaşam ve iş imkanlarının öne çıktığı belirtiliyor. Eğitim ve farklı sosyoekonomik avantajlar sağlayan gayrimenkul yatırımlarında dikkate alınması gereken unsurlar da bulunuyor.
Yurt dışında gayrimenkul alırken dikkat edilmesi gerekenlerde şu maddeler de öne çıkıyor:
-
Ülkeyi tanıyan ve bilen bir gayrimenkul danışmanı, avukat ya da mali müşavirle çalışmak gerekiyor.
-
Sözleşmeler ve faturalar dikkatlice incelenerek, para transferlerinde resmi kaynakların kullanılması gerekiyor.
-
Satın alma sürecinde hukuk, konum, maliyet, finansman, yatırım getirisi gibi ve ayrıca dil ile kültür farklılıklarının da iyi incelenmesi gerekiyor.